Η ιστορία της Λέρου είναι σημαντική και ενδιαφέρουσα. Η Λέρος είναι γνωστή και σαν το νησί της Άρτεμης. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Φοίνικες, οι Λέλεγες και οι Κάρες. Το 1309 καταλείφθηκε από τους Ιωαννίτες Ιππότες, που την κράτησαν έως το 1521, που καταλείφθηκε από τους Τούρκους. Η Λέρος ανέδειξε μεγάλους τοπικούς και εθνικούς ευεργέτες. Βασίλειος Νικολαΐδης, Νικόλαος Τσιγαδάς, Παναγιώτης Τράκκας, Θεολόγος Μαρκόπουλος, Νικήτας Ρούσσος, Θεόδωρος Μαλαχίας, Παρίσης Μπελλένης, Πάρις Ρούσος κ.α. Μεγάλοι άνδρες της Λέρου είναι επίσης ο Εμμανουήλ Γεδεών, ο Γεώργιος Ρούσος και ο Θεολόγος Νικολούδης.

Το 1912 το νησί καταλείφθηκε από το ιταλικό θωρηκτό “San Giorgio” στα πλαίσια του Ιταλοτουρκικού πολέμου. Λόγω των φυσικών λιμανιών που διαθέτει, οι Ιταλοί εξόπλισαν το νησί και το μετέτρεψαν σε ενισχυμένη ναυτική βάση και αεροναύσταθμο. Από το τέλος της δεκαετίας του 1920 γίνονται μεγάλα οχυρωματικά έργα και τη δεκαετία του 1930 κτίζεται μια ολόκληρη πόλη, το Λακκί. Το 1932 με τη συνθήκη της Λοζάνης τα νησιά μένουν οριστικά στην Ιταλία. Το 1940 η Ιταλία βγαίνει στον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας. Η Λέρος δέχεται παρενοχλήσεις και βομβαρδισμούς από την αγγλική αεροπορία. Στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 η Ιταλία αδύναμη να συνεχίσει τον πόλεμο μαζί με την Γερμανία, υπογράφει ανακωχή και περνάει στο στρατόπεδο των συμμάχων. Μετά την ιταλική ανακωχή έφτασαν στη Λέρο αγγλικές ενισχύσεις. Το νησί θα δοκιμαστεί από τους συνεχείς γερμανικούς βομβαρδισμούς.

Στις 26 Σεπτεμβρίου βυθίζεται από Γερμανικά αεροπλάνα το ένδοξο ελληνικό αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα*» και το αγγλικό «Intrepid». Στις 18 Νοεμβρίου το νησί καταλείφθηκε μετά από σκληρές μάχες από τους Γερμανούς, που θα παραμείνουν ως τις 8 Μαΐου. Συνέχισε η αγγλική κατοχή που κράτησε έως τις 31 Μαΐου 1947. Στις 7 Μαρτίου 1948 ενσωματώθηκε και τυπικά μαζί με τα αλλά Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.

Όπως η ιστορία της Ελλάδας, έτσι και η ιστορία της Λέρου, ξεκινά από τα αρχαία χρόνια και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η πανέμορφη Λέρος σας περιμένει να σας αποκαλύψει τα εντυπωσιακά ιστορικά της μνημεία.

*Α/Τ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ

Στις 26 Σεπτεμβρίου του 1943 τα γερμανικά Ju-88 βυθίζουν το ένδοξο αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» μέσα στο λιμάνι Λακκί της Λέρου. Ο Ιταλός υπαξιωματικός που διoικoύσε το παρατηρητήριo των Λεπίδων (σημείο πλησίον του «Βασίλισσα Όλγα») δεν έδωσε συναγερμό. Ήξερε πως ήταν το Ελληνικό καράβι μέσα στο Λακκί και αυτό θα ήταν ο κύριoς στόχoς.

Υποτίθεται βεβαίως ότι το πλοίο μας βρισκόταν σε φιλικό λιμάνι αφού η Λέρος ήταν Ιταλοκρατούμενη  και οι Ιταλοί είχαν πλέον έρθει με το πλευρό των συμμάχων . Αν οι Ιταλοί προειδοποιούσαν εγκαίρως όπως είχαν υποχρέωση, τότε τα πράγματα θα είχαν άλλη κατάληξη.

Το πλήρωμα του «Βασίλισσα Όλγα» δεν πρόλαβε να αντιδράσει.Το πλήρωμα όρμησε στα αντιαεροπορικά πολυβόλα και δεν σταμάτησε ακόμα και την στιγμή που το πλοίο βυθιζόταν.

Στις 9.58΄π.μ. γερμανικά αεροπλάνα έριξαν, αιφνιδιαστικά, τις πρώτες βόμβες. Μέσα σε λίγα λεπτά πέτυχαν την καταβύθιση του ένδοξου αντιτορπιλικού στέλνοντας στον υγρό τάφο τον κυβερνήτη και τα 70 μέλη του ηρωικού πληρώματος, ενώ ακουγόταν ο ύστατος χαιρετισμός: «Ζήτω η Βασίλισσα Όλγα!». Κάθε χρόνο το Πολεμικό Ναυτικό και οι κάτοικου της Λέρου πραγματοποιούν επιμνημόσυνη δέηση για τους ήρωες του «Βασίλισσα Όλγα», παρουσία και των λιγοστών επιζώντων.

Στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο «Μπελλένη», στα Άλιντα της Λέρου, ανάμεσα στα ευρήματα του ναυαγίου που εκτίθενται σε ξεχωριστή αίθουσα και προκαλούν ιδιαίτερη συγκίνηση στους επισκέπτες, υπάρχει και το ρολόι του κυβερνήτη, να θυμίζει παντοτινά την ώρα της βύθισης, τη 10.10΄ πρωινή!