DESCRIPTION

Μία από τις αρχαιότερες εκκλησίες της νήσου Λέρου πανηγυρίζει στις 26 Σεπτεμβρίου (Μετάσταση Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου).

Το πλέον αξιόλογο μεσαιωνικό μνημείο του νησιού και ένα από τα σημαντικότερα του Αιγαίου, 13ου αιώνος.

Στο πλαίσιο αποκατάστασης του μνημείου, ενταγμένου στο Γ΄ ΚΠΣ, διεξήχθη ανασκαφική έρευνα στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο στο Λακκί της Λέρου, η οποία αποκάλυψε ότι η αρχική, τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική θεμελιώθηκε κατευθείαν στο μαλακό βράχο της περιοχής.

Είχε νάρθηκα, του οποίου σώζονται ελάχιστα λείψανα. Οι κιονοστοιχίες των κλιτών αποτελούνταν από κίονες και κιονόκρανα ανόμοια μεταξύ τους, τα οποία δεν είναι σαφές από ποιά παλαιοχριστιανικά μνημεία της περιοχής προήλθαν.

Η εκκλησία διέθετε σύνθρονο στην αψίδα του ιερού και τοξωτά παράθυρα στους περιμετρικούς τοίχους, τρίλοβο στην κεντρική αψίδα και δίλοβο στη δυτική και τη βόρεια πλευρά.

H τοιχοποιία από αργολιθοδομή καλυπτόταν από λεπτό στρώμα επιχρίσματος, το οποίο διακοπτόταν για να αναδειχθούν σειρές πλίνθων τόσο στις εξωτερικές όσο και στις εσωτερικές επιφάνειες, καθώς και στα τόξα των ανοιγμάτων, αποτελώντας την αρχική διακόσμηση του μνημείου.

Η μεσοβυζαντινή αυτή βασιλική δεν ήταν τοιχογραφημένη. Γύρω στο 1200, πιθανόν μετά από σεισμό, η εκκλησία μετατρέπεται από ξυλόστεγη σε θολοσκέπαστη με σταυροθόλια και τρούλο, που στηρίζονται σε έξι πεσσούς και δύο κίονες στο κεντρικό κλίτος και με σφενδόνια που στηρίζουν επίπεδες σχεδόν στέγες στα πλάγια κλίτη. Η αλλαγή αυτή είχε αποτέλεσμα τη νέα όψη του κτιρίου στο σύνθετο και επικρατέστερο αρχιτεκτονικό τύπο της εποχής.

Contact